6. Sınıf Matematik Sözlüğü

2 ile Bölünebilme: Çift doğal sayılar yani birler basamağında 0, 2, 4, 6 ve 8 olan sayılar 2 ile kalansız bölünür.
3 ile Bölünebilme: Rakamları toplamı 3’ün katı olan sayılar, 3’e kalansız bölünür.
4 ile Bölünebilme: Son iki basamağı “00” veya 4’ün katı olan doğal sayılar 4 ile kalansız bölünür.
5 ile Bölünebilme: Birler basamağında “0” veya “5” olan doğal sayılar, 5’e kalansız bölünür.
6 ile Bölünebilme: 2 ve 3’e kalansız bölünen doğal sayılar, 6’ya kalansız bölünür. Yani rakamları toplamı 3 ve 3’ün katı olan çift doğal sayılar, 6’ya kalansız olarak bölünürler.
9 ile Bölünebilme: Rakamları toplamı 9’un katı olan sayılar, 9’a kalansız bölünür.
10 ile Bölünebilme: Birler basamağında “0” olan doğal sayılar 10’a kalansız bölünür.
Açı Ölçüsü: Açının kolları arasında kalan açıklığa açının ölçüsü denir.
Açı: Başlangıç noktası aynı olan iki ışının birleşimine açı denir.
Açıklık: Bir veri grubundaki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farka açıklık denir.
Açınım: Bir cismin yüzeylerinin açılıp bir düzlem üzerine yayılması.
Alan Ölçüleri: Temel birimi metrekare dir.
Alan: Sınırlı bir bölge yüzeyinin büyüklüğü.
Alt küme: Bir kümenin elemanlarından bazıları ile oluşan küme.
Ar: 100 metrekarelik arazi ölçme birimi.
Arazi Ölçüleri: Temel birimi ar dır. Arazileri ölçmek için kullanılan ar, dekar, hektar, dönüm vb. ölçü birimleri.
Aritmetik Ortalama: Verilerin toplamının veri sayısına bölünmesine Aritmetik ortalama denir.
Asal çarpan algoritması: Bir sayının yanına dikey çizgi çizilerek en küçük asal sayıdan başlayıp bölme yoluyla 1 sayısı elde edilinceye kadar yapılan işleme denir.
Asal Çarpan: Bir sayının çarpanlarından asal olanlarına o sayının asal çarpanları denir.
Asal Sayı: 1 ve kendisinden başka tam böleni olmayan 1’den büyük doğal sayılara asal sayılar denir.
Ayrıt: İki düzlemin kesiştiği uzunluk.
Basit Kesir: Payı paydasından küçük olan kesirlerdir.
Benzer Terim: Bir cebirsel ifadede değişkeni ve değişkenin üsleri aynı olan terimlerine benzer terimler denir.
Bileşik Kesir: Payı paydasına eşit veya payı paydasından büyük olan kesirlerdir.
Birim Kesir: Payı 1 olan basit kesirlere birim kesir denir.
Birimküp: Bir ayrıtının uzunluğu 1 birim olan küpün hacmi 1 birimküptür.
Birimli Oran: Birimleri farklı olan iki çokluğun karşılaştırılmasıyla elde edilen oranlara birimli oran denir.
Birimsiz Oran: Birimleri aynı olan iki çokluğun karşılaştırılmasıyla elde edilen oranlara birimsiz oran denir.
Birleşim: A ve B kümesinin tüm elemanlarının oluşturduğu kümeye, A ile B’nin birleşimi denir.
Boş Küme: Hiç elemanı olmayan kümeye boş küme denir.
Bölen: Bir doğal sayıyı kalansız olarak bölebilen sayılara o doğal sayının böleni denir.
Bütünler Açılar: Ölçüleri toplamı 180° olan iki açıya bütünler açılar denir.
Cebirsel İfade: En az bir değişken bulunan ifadelere cebirsel ifade denir.
Çap: Çemberin merkezinden geçen ve çember üzerindeki iki noktayı birleştiren doğru parçasına çap denir.
Çarpan ağacı: Bir sayının asal çarpanlarını bulmak için çizilen şemaya denir.
Çarpan: Her doğal sayı, en az iki doğal sayının çarpımı olarak yazılabilir. Bu çarpımların herbirine çarpan denir.
Çember: Düzlemde sabit bir noktadan eşit uzaklıktaki noktaların oluşturduğu şekle çember denir.
Çözümleme: Bir sayıyı her bir rakamı ile bulunduğu basamağı çarparak toplam şeklinde yazmaya denir.
Dağılma özelliği: Çarpma işlemindeki sayının, parantez içinde yer alan toplama ve çıkarma işlemlerindeki sayıların her biri ile çarpılması.
Daire: Çember ve çemberin iç bölgesinin birleşmesi ile oluşan bölgeye daire denir.
Dar açı: Ölçüsü 0° ile 90° arasında olan açı.
Değişken: Cebirsel ifadelerde bir veya birden fazla sayıyı temsil eden harflere değişken denir.
Değişme özelliği: İşlemin sonucunu değiştirmeden öğelerin yerini değiştirebilme özelliği.
Dekar: 1000 metrekarelik arazi ölçme birimi.
Denk Kesir: Aynı büyüklüğü gösteren kesirlere denir.
Devirli ondalık gösterim: Bazı ondalık gösterimlerin ondalık kısmında tekrar eden rakamlar bulunur. Bu tür ondalık gösterimlere devirli ondalık gösterim denir.
Dik açı: Ölçüsü 90° olan açı.
Dik kenar: Bir dik üçgende her bir dar açının karşısındaki kenar.
Doğal Sayı: 0,1,2,3,… şeklinde sonsuza giden sayılara denir.
Doğal Sayılarda Yuvarlama: Bir doğal sayıyı istenilen basamağa yuvarlamak için bu basamağın sağındaki ilk rakamın sayı değeri 5 ile karşılaştırılır.Rakamın sayı değeri; 5’ten küçükse istenilen basamaktaki rakam değişmez, sağındaki her bir rakam yerine 0 yazılır. 5’e eşit ya da 5’ten büyükse istenilen basamaktaki rakam 1 artırılır, sağındaki her bir rakam yerine 0 yazılır.
Doğal sayıların çarpanları: Bir doğal sayıyı kalansız olarak bölebilen sayılara o doğal sayının çarpanları denir.
Doğru: Her iki yönden sonsuza kadar giden aynı doğrultudaki noktalar kümesi.
Doğru parçası: Bir doğrunun sınırlı iki ucu arasında kalan kısmı.
Dönüm: 1000 metrekarelik alan 1 dönümdür.
Eleman: Kümeyi oluşturan nesnelerin her birine eleman denir.
En büyük ortak bölen: İki ya da daha çok sayının her birinin böleni olan en büyük sayı.
En küçük ortak kat: İki ya da daha çok sayının her birinin katı olan en küçük sayı.
Eş Açılar: Ölçüleri aynı olan açılardır.
Evrensel küme: Bir konuda bütün kümeleri içine alan küme.
Geniş açı: Ölçüsü 90° ile 180° arasında olan açı.
Genişletme: Bir kesrin pay ve paydasını aynı sayma sayısı ile çarparak elde edilen yeni kesre birinci kesrin genişletilmişi denir.
Hacim Ölçüleri: Temel ölçü birimi metreküptür
Hacim: Bir cismin boşlukta kapladığı yerdir.
Hektar: 10000 metrekarelik arazi ölçme birimi.
Işın: Başlangıç noktası sabit olup diğer yönden sonsuza kadar gidebilen aynı doğrultudaki noktalar kümesi.
İstatistik: Çeşitli alanlarda bilimsel yöntemler kullanılarak elde edilen bilgileri sayılarla ifade eden bilim dalıdır.
İşlem önceliği: Birden fazla işlem bir arada verildiğinde uyulması gereken kurala işlem önceliği denir.
Kare Prizma: Dikdörtgenler prizmasının taban ayrıtları birbirine eşit olduğunda kare prizmaadını alır.
Katsayı: Değişkenin sayısal çarpanına katsayı denir.
Kesir: Bir bütünün eş parçalarından birini ya da birkaçını ifade eden sayılara kesir denir.
Kesirleri birbirine çevirme: Bileşik kesri tam sayılı kesre, tam sayılı kesri bileşik kesre dönüştürmek.
Kesirleri karşılaştırma: Kesirlerin belirttikleri büyüklükleri inceleyerek birbirine göre büyük, küçük ya da eşit olduklarını belirtmek.
Kesirleri sıralama: Kesirleri belirttikleri büyüklüklere göre büyükten küçüğe ya da küçükten büyüğe doğru sıralamak.
Kesirlerle çarpma işlemi: Bir kesrin diğer bir kesir kadarını belirleme.
Kesirlerle çıkarma işlemi: Kesirleri veya kesirlerin belirttiği nicelikleri birbirinden eksiltip farkı bulma işlemi.
Kesirlerle toplama işlemi: Kesirleri veya kesirlerin belirttiği nicelikleri birbirine ekleyip toplamını bulma işlemi.
Kesişim: A ve B kümesinin ortak elemanlarından oluşan kümeye, A ile B’nin kesişimi denir.
Kesri verilen bütünü bulma: Bir basit kesir kadarı verilen çokluğun tamamını belirlemek.
Kilometre: 1000 metrelik uzunluk ölçü birimi.
Komşu Açılar: Köşeleri ve birer ışınları ortak olan açılara komşu açılar denir. Komşu açıların iç bölgeleri farklıdır.
Komşu Bütünler Açılar: Köşeleri ve birer ışınları ortak olan bütünler açılara komşu bütünler açılar denir.
Komşu Tümler Açılar: Köşeleri ve birer ışınları ortak olan tümler açılara komşu tümler açılar denir.
Köşe: İki veya daha fazla doğrunun kesişme noktası.
Köşegen: Bir çokgende ardışık olmayan veya bir çok yüzlüde aynı düzlem üzerinde bulunmayan iki köşeyi birleştiren doğru parçasına köşegen denir.
Küme: İyi tanımlanmış, birbirinden farklı nesneler topluluğuna küme denir.
Küp: Bir dikdörtgenler prizmasının tüm ayrıtları birbirine eşit olduğunda küp denir.
Liste Yöntemi: Kümenin tüm elemanları küme ayracı adını verdiğimiz “{ }” sembolü içerisine aralarına virgül konularak yazılmasıdır.
Litre: Sıvıları ölçmede kullanılan, bir desimetreküp hacminde ölçü birimi.
Metreküp: Hacim ölçülerinin temel birimidir. Bir ayrıtının uzunluğu 1 metre olan küpün hacmi 1 metreküptür.
Mutlak Değer: Bir tam sayının 0’a (başlangıç noktasına) olan uzaklığına bu tam sayının mutlak değeri denir.
Negatif Tam sayı: Z={…-4,-3,-2,-1} kümesinin elemanlarından herbirine denir.
Ondalık Gösterim: Ondalık kesirler, paydası 10 ve 10’un kuvveti olan kesirlerdir. Bir kesrin virgül kullanılarak yazılmasına o kesrin ondalık gösterimi denir.
Ondalık Gösterimlerde Yuvarlama: Bir ondalık gösterimi, istenilen bir basamağa göre yuvarlamak için bu basamağın sağındaki ilk rakamın sayı değeri 5 ile karşılaştırılır. Rakamın sayı değeri; 5’ten küçükse istenilen basamaktaki rakam değişmez, sağındaki her bir rakam yerine 0 yazılır. 5’e eşit ya da 5’ten büyükse istenilen basamaktaki rakam 1 artırılır, sağındaki her bir rakam yerine 0 yazılır.
Ondalık Gösterimlerle Bölme İşlemi: Ondalık gösterimler bölünürken virgülden sonraki basamaklar eşitlenir ve virgüller kaldırılır doğal sayılarda bölme işlemine dönüştürüp bölme işlemi tamamlanır.
Ondalık Gösterimlerle Çarpma İşlemi: Ondalık gösterimler çarpılırken virgül yokmuş gibi çarpma işlemi yapılır. Çarpanların ondalık kısımlarındaki toplam basamak sayısı kadar, çarpımın sağından o kadar sayı ayrılıp virgül konur. Solda sayı kalmamışsa “0” yazılır.
Ondalık kesir oluşturma: Verilen rakamları bir kez kullanarak, virgül yardımıyla çeşitli ondalık kesirler elde etmek.
Ondalık kesir: Paydası 10, 100 veya 1000 olan kesir.
Ondalık kesirleri karşılaştırma: Ondalık kesirleri basamaklarındaki sayı değerleri incelenerek küçükten büyüğe ya da büyükten küçüğe sırlamak.
Ondalık kesirlerle çıkarma işlemi: Ondalık kesirlerin belirttiği nicelikleri birbirinden eksiltip farkını bulma işlemi.
Ondalık kesirlerle toplama işlemi: Ondalık kesirlerin belirttiği nicelikleri birbirine ekleyip toplamını bulma işlemi.
Oran: İki çokluğun bölünerek karşılaştırılmasına oran denir.
Ortak Bölen: Birden fazla sayma sayısını kalansız olarak bölen sayma sayısına ortak bölen denir.
Ortak Çarpan Parantezine Alma: İki doğal sayının aynı doğal sayı ile ayrı ayrı çarpımlarının toplamı ya da farkı, bu iki doğal sayının toplamının ya da farkının, ortak olan doğal sayı ile çarpımına eşittir. Bu özelliğe ortak çarpan parantezine alma denir.
Ortak Kat: İki ve ikiden fazla sayma sayısının katlarından ortak olanlarına ortak kat denir.
Ortak Özellik Yöntemi: Kümeyi oluşturan elemanların ortak özelliği, küme ayracı içine yazılır.
Paralel: Aynı düzlemde bulunan birbirini kesmeyen doğru ya da doğru parçası.
Pi: Çemberin çevresinin çapına bölümü sonucu oluşan sabit sayıya pi sayısı denir.
Pozitif Tam sayı: Z+={1,2,3,4,…} kümesinin elemanlarından herbirine denir.
Prizma: Alt ve üst tabanları birbirine paralel ve eşit iki çokgenden, yanal yüzeyleri de eşit ve paralel doğrulardan oluşan çok düzlemli cisim.
Sabit Terim: Değişken içermeyen terime sabit terim denir.
Sadeleştirme: Bir kesrin pay ve paydasını aynı sayma sayısına bölerek elde edilen yeni kesre ilk kesrin sadeleştirilmişi denir.
Sıklık Tablosu: Satır ve sütunlardan oluşan ve veriler sayılarla ifade edilen tabloya denir.
Sıvı Ölçüleri: Sıvı miktarını ölçmek için kullanılan ölçü birimleridir. Litre temel birimdir.
Sütun Grafiği: Verileri sütun kullanarak gösteren grafik.
Tam sayı: Z={…,-4,-3,-2,-1,0,1,2,3,4,…} kümesinin elemanlarından herbirine denir.
Tam Sayılı Kesir: Bir doğal sayı ve bir basit kesirden oluşan kesirdir.
Tangram: İlköğretimde öğrencilerin şekil oluşturma yeteneğini geliştirmek amacıyla kullanılan matematik ders araç gereci.
Terim: Bir cebirsel ifadede toplama ve çıkarma işlemiyle ayrılan her bir ifadeye terim denir.
Ters Açılar: İki doğrunun kesişmesiyle oluşan zıt yönlere bakan açılara ters açılar denir.
Tümler Açılar: Ölçüleri toplamı 90°olan iki açıya tümler açılar denir.
Üslü ifade: Bir doğal sayının kendisi ile tekrarlı çarpımını üslü biçimde göstermeye denir.
Venn Şeması: Kümenin tüm elemanları kapalı bir eğri içindedir ve her birinin önüne bir nokta konur.
Veri: Ölçüm, sayım, deney, gözlem ya da araştırma yolu ile elde edilen sonuçlar.
Yarıçap: Çemberin merkezini çemberin üzerinden alınan bir noktayla birleştiren doğru parçasına yarıçap denir.
Yüzde: Bir bütünün 100 eş parçasından alınan miktarı gösteren ifade.
Yüzey: Bir cismi uzaydan ayıran dış bölüm, yüz.

Bunları da beğenebilirsin